ماموگرافی یکی از واجب ترین آزمایش ها برای خانم ها است.
زنان نیاز دارند که به صورت دوره‌ای آزمایشاتی برای جلوگیری از ابتلا به بیماری سرطان پستان انجام دهند. یکی از عالی‌ترین آزمایشاتی که می‌تواند تشخیص دقیقی از این بیماری داشته باشد، آزمایش ماموگرافی است. یکی از روش‌هایی که برای غربالگری پستان‌ها برای تشخیص وجود سرطان انجام می‌شود ماموگرافی است. در این روش به کمک دستگاه ماموگرافی، از سینه‌ها با اشعه ساطع شده ایکس، عکس برداری می‌شود. این روش یکی از بهترین روش‌ها برای تشخیص زودهنگام سرطان پستان است.
انواع ماموگرافی ۱- ماموگرافی تشخیصی ۲- ماموگرافی غربالگری
هدف از ماموگرافی ۱- تشخیص بهتر سرطان ۲- تشخیص رشد غیر طبیعی
در مورد ماموگرافی از زبان خانم دکتر مهناز هدایی بشنوید
ماموگرافی چه فوایدی دارد؟
ماموگرافی دارای فواید مختلفی است که در ادامه به بررسی چند نمونه از فواید ماموگرافی خواهیم پرداخت.
تشخیص بهتر سرطان: به دلیل آن که ماموگرافی یک روش مناسب و جدید برای تشخیص توده‌های سرطانی است، استفاده کردن از این روش برای وجود یا عدم وجود غده سرطانی در سینه می‌تواند مناسب باشد. این روش همچنین با میزان دقت بالا باعث خواهد شد که سرطان در مراحل اولیه به درستی تشخیص داده شود. تشخیص سرطان در مراحل اولیه باعث خواهد شد که روند درمانی بهتر و اصولی‌تر انجام شود.
عدم باقی ماندن اشعه در بدن بیمار: پس از انجام ماموگرافی که فیلم ماموگرافی در انتهای همین مطلب موجود است، هیچگونه اشعه‌ای در بدن فرد باقی نخواهد ماند. هیچگونه اثر نامناسبی در بدن بیمار به جا نمی‌ماند در این روش تشخیصی به دلیل آن که جزو روش‌های کم خطر است، هیچگونه عارضه‌ای پس از این آزمایش در بدن فرد باقی نخواهد ماند.
روشی مناسب برای تشخیص انواع سرطان: از روش ماموگرافی می‌توان برای تشخیص انواع سرطان پستان استفاده کرد. سرطان‌های پستانی که می‌توان به وسیله این روش تشخیص داد، شامل موارد زیر می‌شود. Invaseive ductal carcinoma Invasive carninoma lobular
تشخیص رشد غیر طبیعی بافت مجاری شیری: این روش تشخیصی همچنین روش مناسبی برای تشخیص رشد غیر طبیعی بافت مجاری شیری خواهد بود. رشد غیر طبیعی بافت درون مجاری شیری باعث به وجود آمدن سرطان داخل مجاری خواهد شد. جالب است بدانید که ماموگرافی تنها روش تشخیصی برای این نوع از سرطان است. در صورتی که این نوع از سرطان در مراحل اولیه تشخیص داده شود به راحتی می‌توان به درمان آن پرداخت و درمان آسانی برای بیمار به همراه خواهد داشت.
ماموگرافی تا چه اندازه می‌تواند دقیق عمل کند؟
گفتیم که یکی از روش‌های تشخیص سریع وجود سرطان سینه در زنان، انجام آزمایش ماموگرافی است. با انجام این روش تشخیصی می‌توان در مراحل اولیه وجود یا عدم وجود سرطان سینه را به درستی تشخیص داد. تشخیص زود هنگام همان طور که گفته شد باعث می‌شود تا روند درمانی سرعت بیشتری بگیرد؛ دلیل این موضوع را هم می‌توان در عدم سرایت بافت سرطانی به بیرون از سینه دانست.
این روش تشخیصی هر چند که دارای مزیت‌های زیادی است، اما نباید از خاطر ببریم که این روش نتایج منفی و مثبت کاذب زیادی به همراه خواهد داشت. این بدان معنا است که این روش تشخیصی برخی از سرطان‌ها را شناسایی نمی‌کند. همچنین این روش به دلیل اعلام نتایج مثبت کاذب می‌تواند باعث شود که بافت برداری غیر ضروری در سینه انجام شود. در حالت کلی این روش را می‌توان یک روش مناسب برای تشخیص سرطان سینه در نظر گرفت که میزان دقت آن چیزی حدود ۸۷ درصد خواهد بود.
سوالات متدوال درباره ماموگرافی
منظور از ماموگرافی تشخیصی چیست؟
از این روش برای تشخیص وجود یک ناحیه مشکوک در پستان، درد در ناحیه پستان و مواردی از این دست استفاده می‌شود. این روش شامل عکس برداری اضافی از ماموگرافی است.
منظور از ماموگرافی غربالگری چیست؟
ماموگرافی غربالگری برای تشخیص وجود تغییرات در زنانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که به تازگی دچار علائم و نا هنجاری‌هایی در ناحیه پستان خود شده‌اند. هدف نهایی از این روش ماموگرافی آن است که قبل از آن که ماموگرافی تشخیصی انجام شود، بتوان سرطان را تشخیص داد.
چه زنانی نیاز به ماموگرافی سینه دارند؟
ماموگرافی همان طور که گفته شد یک روش تشخیصی برای سرطان پستان در زنانی است که هیچگونه علائم و نشانه‌ای از سرطان ندارند. به همین منظور پزشکان این روش تشخیصی را برای اکثر زنان به ویژه زنانی که بیشتر در معرض خطر این بیماری هستند توصیه می‌کنند. این آزمایش همچنین امکان دارد برای زمانی که دچار علائم سرطان پستان هستند مناسب باشد. در حالت کلی انجام این آزمایش برای افرادی که دچار علائم زیر می‌شوند تجویز می‌شود. درد در ناحیه پستان فرورفتگی نوک سینه احساس درد خفیف و سنگینی در ناحیه سینه هرگونه تغییر در اندازه، حجم و شکل سینه به وجود آمدن توده متورم در سینه وجود عده در سینه وجود برآمدگی در زیر بغل خارش و جوش در سینه یا نوک پستان وجود ترشحات از نوک سینه در صورتی که علائم و نشانه‌های بالا در شما به وجود آمده باشد، نیاز است که برای انجام معاینات و آزمایش ماموگرافی به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
نتیجه ماموگرافی و معنای آن
این روش همان طور که گفته شد برای زنانی تجویز می‌شود که مشکوک به سرطان سینه هستند، اما از خاطر نبرید که هر تجویز آزمایشی دلیل بر وجود سرطان نخواهد بود. با انجام این آزمایش مشخص خواهد شد که کلسیفیکاسیون یا رسوبات کلسیم در سینه وجود دارد یا نه. هر چند که در اکثر واقع وجود کلسیفیکاسیون در سینه فرد نشان از سرطان نخواهد بود. در تصاویری گرفته شده از سینه در این روش تشخیصی غددی که در زمان قاعدگی در سینه به وجود می‌آید را هم می‌تواند تشخیص دهد. توجه داشته باشید که تمامی این موارد باید توسط پزشک متخصص و معالج شما تشخیص داده شود، به همین دلیل از هرگونه انجام تحلیل و تفسیر تصاویر خودداری کنید.
آیا ماموگرافی درد دارد؟
انجام این آزمایش می‌تواند همراه با درد باشد. این درد زمانی بیشتر خود را نشان خواهد داد که فرد دچار درد سینه باشد. در این روش همان طور که در ابتدای مقاله توضیح داده شد، سینه باید به صورت کامل وارد دستگاه شود و تحت فشار قرار گیرد تا به این صورت عکس مناسب از غده‌های موجود در سینه به نمایش گذاشته شود. وجود همین فشار برای عکاسی می‌تواند باعث ایجاد درد شود که استفاده از خوردن یک ضد درد قبل از عمل ماموگرافی مناسب خواهد بود.
انجام ماموگرافی برای چند بار در سال خطر آفرین است؟
به دلیل آن که در این شیوه تشخیصی از اشعه برای عکس برداری استفاده می‌شود، پزشکان عموما از انجام این روش تشخیصی بیش از یک بار در سال استفاده نمی‌کنند. اما در برخی از مواقع نیاز خواهد بود که این آزمایش بسته به تشخیص پزشک بیش از یک بار در سال انجام شود.
سونوگرافی یا ماموگرافی
به دلیل آن که روش مامو گرافی عموما روشی مناسب‌تر و دقیق‌تر برای تشخیص است، پزشکان عموما از ماموگرافی استفاده می‌کنند. این روش به دلیل آن که حتی می‌تواند رسوبات ریز کلسیم را در سینه به درستی نشان دهد یک روش مناسب در مقابل دیگر روش‌های تشخیصی خواهد بود.
همچنین به دلیل آن که این روش یک روش سریع برای تشخیص سرطان پستان است، متخصصان عموما این روش را مقدم بر هر روش دیگری می‌دانند.
بهترین زمان برای انجام ماموگرافی
انجام این آزمایش در زمان قاعدگی می‌تواند باعث ایجاد نتایج مثبت و منفی کاذب شود، به همین دلیل عموما پزشکان انجام آزمایش مامو گرافی را پس از زمان عادت ماهیانه و یا یک هفته پس از شروع عادت ماهیانه مناسب می‌دانند. این دو زمان بهترین زمان‌هایی است که باعث می‌شود نتیجه و تفسیر آزمایش در بهترین حالت خود باشد.
مدت زمان انجام آزمایش
انجام این آزمایش باید برای هر پستان به صورت جداگانه انجام شود. هر پستان برای فرآیند عکس برداری بین دو صفحه ماموگرافی قرار می‌گیرد. مدت زمان مورد نیاز برای عکس برداری یکی از بالا و دیگری از اطراف پستان تنها به ۱۰ ثانیه خواهد بود. هر پستان برای مدت زمان ۱۰ ثانیه توسط این صفحه تحت فشار قرار داده می‌شود.
مدت زمان مورد نیاز برای ماموگرافی تشخیصی
انجام ماموگرافی تشخیصی همان طور که در ابتدای مقاله عنوان شد به زمان بیشتری برای انجام آزمایش نیاز دارد، به دلیل نیاز به عکس برداری به تعداد بیشتر، عموما در این روش حدود نیم ساعت زمان برای فرآیند ماموگرافی تشخیصی نیاز خواهد بود.
ماموگرافی پستان دارای پروتز چگونه انجام می‌شود؟
به دلیل آن که در این روش ماموگرافی بافت اضافی در پستان وجود دارد، نیاز است که تکنسین مخصوص و آموزش دیده در رابطه با این کار، این آزمایش را انجام دهد. به دلیل آن که سینه در هنگام ماموگرافی تحت فشار قرار می‌گیرد امکان پارگی پروتز وجود دارد، همچنین به دلیل وجود پروتز در سینه این امکان وجود دارد که درد در سینه ناشی شود. همچنین توجه داشته باشید که بعد از انجام آزمایش ماموگرافی امکان تغییر شکل و همچنین نرم شدن بافت پروتز سینه وجود دارد به همین دلیل تضمینی برای یک شکل باقی ماندن هر دو پستان پس از ماموگرافی وجود ندارد.
تفسیر ماموگرافی چگونه انجام می‌شود؟
پس از آن که عکس سیاه و سفید از پستان شما آمده شد، نوبت به تفسیر ماموگرافی خواهد رسید. عموما رادیولوژیست پس از تفسیر و بررسی، نتیجه را به صورت کتبی برای پزشک متخصص می‌فرستد. در صورتی که دچار علائم و نشانه‌های سرطان باشید، پزشک برای انجام آزمایش‌های دیگر، آزمایش را تجویز می‌کند.
هزینه ماموگرافی
وابسته به آن که ماموگرافی در مراکز خصوصی و یا دولتی انجام شود و همچنین بسته به آن که یک طرفه بودن و یا دو طرفه بودن عکس برداری، قیمت ماموگرافی می‌تواند متفاوت باشد. یکی دیگر از مواردی که باعث می‌شود هزینه ماموگرافی بالاتر برود را می‌توان میزان بزرگ نمایی تصویر در نظر گرفت. برای دریافت اطلاعات بیشتر در رابطه با هزینه و همچنین وقت مشاوره می‌توانید با شماره‌های درج شده در وب سایت تماس حاصل نمایید.
اقدامات لازم برای انجام ماموگرافی
برای انجام ماموگرافی نیاز است که مراحلی را پشت سر بگذارید، این مراحل از انتخاب محل آغاز می‌شود تا مرحله انجام ماموگرافی که مرحله پایانی خواهد بود.
انتخاب مرکز معتبر و مناسب
اولین قدم برای انجام آزمایش مامو گرافی آن است که یک مرکز ماموگرافی سینه مناسب انتخاب کنید. در این مرحله نیاز است که به درستی از وجود دستگاه ماموگرافی استاندارد با خبر شوید. وجود داشتن گواهی نامه سازمان غذا و دارو می‌تواند مهر تاییدی بر عملکرد درست آن مجموعه باشد.
بهترین زمان برای انجام ماموگرافی سینه
عموما پزشکان بهترین زمان برای انجام آزمایش ماموگرافی را یک الی دو هفته بعد از یائسگی می‌دانند. به دلیل حساس بودن سینه‌ها در هفته قبل و در زمان یائسگی، انجام دادن این آزمایش در این دوره می‌تواند باعث تشخیص نامناسب در فرد شود.
عدم استفاده از دئودورانت
نیاز است که در زمان حاضر شدن در مطب استفاده کردن از خوشبو کننده‌ها، ضد تعریق‌ها، دئودورانت و مواردی از این دست خودداری کنید. وجود این ذرات در زیر بغل و همچنین روی سینه می‌تواند باعث عدم تشخیص مناسب سرطان شود و روند تشخیصی را با مشکل رو به رو کند.
استفاده از ضد درد
می‌توانید برای کاستن از درد ماموگرافی از داروهای بدون نیاز به نسخه ضد درد یک الی دو ساعت قبل از انجام آزمایش مامو گرافی اقدام کنید. این کار باعث خواهد شد که درد ناشی شده از ماموگرافی به میزان زیادی کاهش یابد.
همراه داشتن عکس‌های گذشته
گاهی اوقات نیاز است که برای تشخیص بهتر به وجود آمدن توده در سینه، تصاویر جدید مامو گرافی با تصاویر گذشته به درستی بررسی شوند. این کار باعث خواهد شد که وجود توده در پستان به درستی تشخیص داده شود.
ماموگرافی چه خطرات و محدودیت‌هایی به همراه دارد؟
هر روش درمانی و تشخیصی در کنار داشتن مزیت‌های مختلف می‌تواند در برخی از موارد خطراتی به همراه داشته باشد. از آنجایی که در فرآیند ماموگرافی بیمار در معرض تابش میزان دوز کم قرار می‌گیرد ممکن از خطراتی را برای بیمار داشته باشد. هر چند که فواید این روش تشخیصی بسیار بیشتر از خطرات آن خواهد بود. در ادامه به برخی از خطرات و محدودیت‌های آن خواهیم پرداخت.
اشتباه در تفسیر نتیجه
یکی از اشتباهاتی که امکان دارد در تفسیر و همچنین تشخیص سرطان پستان برای زنان جوان رخ دهد آن است که به دلیل وجود بافت‌های فراوان و متراکم در سینه، امکان تشخیص سرطان به درستی انجام نشود. هر چه سن فرد بیشتر شود، به دلیل سست شدن پستان و همچنین کاهش غدد، تشخیص و تفسیر وجود سرطان در سینه برای پزشک آسان‌تر خواهد شد.
کم بودن میزان دقت
یکی از مشکلاتی که امکان دارد در این روش تشخیصی به وجود آید، کم بودن تجربه و مهارت فرد رادیولوژیست خواهد بود. این موضوع یکی از دلایل عدم تشخیص درست سرطان در زنان خواهد بود که عموما نتایج مثبت کاذب را به دنبال خواهد داشت. به همین دلیل پیشنهاد می‌شود که ماموگرافی نزد افرادی انجام شود که از تخصص بالاتری برخوردار هستند.
عدم درمان تمامی توده‌های یافت شده
یکی از محدودیت‌هایی که وجود دارد آن است که ممکن است تمامی توده‌های شناسایی شده قابلیت درمان نداشته باشند تا پزشک روش درمانی مناسبی را برای آن پیشنهاد دهد.
همه سرطان‌ها قابلیت تشخیص ندارد
شاید به دلیل ناچیز بوده میزان سرطان و همچنین عدم مشاهده درست توسط روش ماموگرافی، سرطان تشخیص داده نشود. وجود غده در زیر بغل و وجود غده‌های کوچک می‌تواند در این روش تشخیصی از دید پزشک پنهان بماند.
نیاز به انجام آزمایشات جانبی
معمولا در ده درصد از زنانی که با این روش تشخیصی اقدام به تشخیص سرطان پستان می‌کنند، نیاز به آزمایشات جانبی وجود داشته باشد. یکی از آزمایشاتی جانبی همراه با ماموگرافی، سونوگرافی است. البته توجه داشته باشید که نیاز به آزمایش جانبی تنها به وسیله پزشک تشخیص داده خواهد شد و این موضوع موردی نیست که توسط افراد غیر متخصص توصیه شود.
عدم تشخیص درست با وجود پروتز
می‌دانیم زنانی که کاشت پروتز سینه انجام داده‌اند نیاز دارد که هر ۶ ماه یک بار برای انجام آزمایش عدم سرطان به پزشک مراجعه کنند. در صورتی که پروتز در سینه وجود داشته باشد تشخیص صحیح غده و توده سرطانی برای پزشک مشکل خواهد شد و در برخی از موارد نیاز به انجام آزمایش‌های جانبی برای تشخیص درست وجود خواهد داشت. در حالت عادی برای تشخیص سرطان ۲ عکس از هر سینه انداخته می‌شود، اما در این روش به دلیل وجود پروتز نیاز به ۴ عکس از هر سینه خواهد بود.